domingo, 30 de enero de 2011

the end of history, Arhem Museum, Holanda


Ignacio Goitia, entre los artistas de la exposición colectiva "The end of history" en el museo de Arnhem en Holanda.



D-Due, cosa de dos, EP3 30.1.2011



http://www.elpais.com/articulo/portada/Cosa/elpepusoceps/20110130elpepspor_11/Tes

viernes, 28 de enero de 2011

Loreto Martínez Troncoso en MARCO, Vigo





Frank Lloyd Wright´s May House by Cholsu









el estudio del artista, faro de vigo



O estudo do artista

Unha exposición dedicada ó pintor Caravaggio no palazzo Venezia de Roma, pon en valor a importancia do traballo no atelier do artista. Neste século XXI, onde a curiosidade ten sido mais importante que o interese, parece que comeza unha volta de porca, e logo de anos da cultura do espectáculo, aparecen formas expositivas, culturais e creativas, vinculadas á análise rigorosa, sobre bases históricas ou científicas.

Nos derradeiros anos do século XX, no tempo chamado dos deseñadores, proliferaron as liñas artísticas soportadas sobre bases de creación instintiva de formas e composicións. Sen importar demasiado o sentido ou a razón das cousas, os estertores do postmodernismo, levaron parello unha decadencia intelectual e técnica no eido creacional, que funcionaba como se de fogos de artificio se tratara.

Moitas formas de conduta actuais, toman a súa orixe, nesa estética de bazar que encheu os derradeiros momentos da década dos noventa. A tendencia a preocuparse polo novo e non polo necesario. A tendencia a preocuparse polo prezo e no pola calidade. A tendencia a ler titulares e a non abondar no fondo do texto. A tendencia a mirar e non ver. A tendencia a tirar una fotos dixitais indiscriminadamente. Son todas elas modalidades de conduta herdadas do postmoderno, que nestes anos de hipermodernidade, téñense convertido en case que enfermidades sociais que necesitan de tratamento médico. Nesta sociedade de opulencia, necesitada de psicólogos, dietistas, esteticistas, que está allea ós filósofos, pensadores e libre creadores, aparecen as disfuncións da cultura do espectáculo. A compra tórnase en compulsiva e lúdica. A superficialidade e a ansiedade chegan ós seus máximos expoñentes, e malia estar nun momento de redistribución da riqueza mellor que en etapas históricas previas, a sensación de insatisfacción é infinita e afecta a tódalas capas da poboación.

No ámbito da xestión cultural e da creación de consumo de masas, esta situación de hipermodernidade, atopa nas grandes exposicións de afluencia masiva e nos desfiles e coleccións de moda de prêt à porter, os seus exemplos máximos de consumo insatisfactorio e superficial.

Na época das vangardas, na que o modisto Jacques Doucet, célebre en París polos seus traxes sinxelos para a vida social das mulleres á moda, mercara o cadro “As señoritas de Avignon” a Pablo Picasso, a visión da arte era máis concentrada e específica. O propio Doucet, mostraba o cadro de Picasso, como una singularidade, único e non ligado a una morea de bodegóns e composicións cubistas que lle fixeran orquestra. Mirar o cadro nun salón para analizar a estética e iniciar conversa ou discusión sobre extremos creativos.

Un pintor da época, Paul Gauguin, está a ser suxeito dunha grande retrospectiva na Tate Modern de Londres. Unha grande selección de obras do autor, exhíbese provocando grandes colas que deron lugar a queixas e protestas por parte da audiencia que esperaba horas para acceder.

Entre a elegancia de mostrar un cadro solo e a vulgaridade de esperar horas para ver en manada una morea de cadros, é preciso buscar o punto intermedio que se atopa na análise intelectual e filosófica das creacións. Non é necesario ver todo en persoa, é esencial pola contra, analizar e comprender as razóns das creación e a súa xénese. A transmodernidade estará encamiñada cara a ese ámbito, cara ó porqué do artista, cara as súas innovacións técnicas e ó seu traballo de atelier.

No eido da moda acontece algo semellante. A sociedade merca polo feito do ocio, non por desexo ou necesidade. A moda que debería ser sinónimo de elegancia, atopa nas súas iconas de referencia, compradoras tipo “Sexo en Nova York”, o arquetipo da vulgaridade. Non hai nada mais vulgar que a compra compulsiva, un placebo para quen afecto ás adiccións non se atreve coas drogas duras ou co sexo salvaxe, ou coa lectura compulsiva, ou co estudo arrebatado.

O Duque de Westminster quen fora amante de Coco Chanel, era descrito pola deseñadora do xeito seguinte “Westminster é a elegancia en persoa: nunca ten nada novo, teño que ir eu mesma mercarlle os zapatos, leva as mesmas chaquetas dende hai vintecinco anos”.

A moda, afogada na hipermodernidade do exceso de coleccións e ausencia de creatividade, está crecendo de xeito exponencial sobre dous segmentos bipolares de mercado, o luxo máis absoluto e o consumo masivo. E presenta tan solo unha porta aberta á creatividade no referido ó taller do deseñador, na súa relación con músicos, vídeo creadores, artistas, materiais e tecnoloxía.

A moda non será de consumir e tirar, será un almacén de estilo construído ó longo dun peregrinar cultural, centrada nas calidades técnicas e no oficio.

Entre talleres ou ateliers de arte e moda.

O estudo de Caravaggio

Dúas expresión creativas contextualizan o interese actual pola xenealoxía das artes. Unha exposición e un desfile, serven de referente.

Na exposición “O estudo de Caravaggio” , no Palazzo Venezia de Roma, non atopamos cadros do mestre barroco. Se non que visitamos una mostra de carácter didáctico para coñecer mellor as innovacións estilísticas e o modo de traballo do mestre italiano. Informacións sobre a cámara obscura, sobre a iluminación sobre fondo branco invertida, sobre a ausencia de visitantes no estudo do mestre, serven para entender e afondar na arte apoiada dos volumes e os contrastes alumínicos do mestre barroco. Logo de visitar a exposición, que tamén podía ter forma de ciclo de conferencias ou lección maxistral, a nosa forma de mirar os cadros de Caravaggio é outra, entendemos mellor aspectos que outrora pasaban desapercibidos para nós.

Noutra capital europea, en París, celebrouse un desfile que tamén facía gran incidencia no taller do creador, na forma de crear e nos materiais. O estilista Nicola Formichetti, ven de ser nomeado director artístico da casa Mugler. Unha das mais grandes empresas de listo para levar nos anos oitenta, que logo de ser sedución de incondicionais, está agora a ser redescuberta polo gran público, a través de figuras como Beyoncé ou Lady Gaga.

A cuestión é que un equipo creativo formado polo propio Formichetti, cun muso inspirador chamado Rico, que ten todo o corpo tatuado como un esqueleto, e tamén o realizador Mariano Vivanco, veñen de poñer en escena a maior e mais influinte acción que se recorda nos derradeiros anos na moda. Roupa chea de discurso, sen apenas posibilidade de ser práctica en moitos caso, pero chea de optimismo e gusto pola estética da arte pola arte. Roupa dende logo apoiada no pensamento en grupo, como se fose una escola filosófica, con materiais que desafían o convencional e pide ós que se atrevan a lévalo, tanta destreza como ós propios creadores.

A trasnmodernidade está aquí, chea de materiais e traballo de taller, coñecer a xénese para saber onde, cando e porqué.

Román Padín Otero

pedro salaberri en marzana, bilbao


Una fuga con paisajes

Los cuadros de paisajes, un tema indiciario del pintor Joachim Patinir en el siglo XVI, mantienen en la actualidad la viveza del arte por el arte y ponen en valor las posibilidades metafísicas de la pintura y sus horizontes sin límites. En el ámbito contemporáneo entre las distintas líneas de representación de la naturaleza, la de la sublimación plástica nos recibe con el pintor Salaberri.

Pedro Salaberri, Paisajes, Espacio Marzana, Bilbo, pintura, hasta el 25 de febrero

La exposición de cuadros de paisajes de Pedro Salaberri en el Espacio Marzana, invita a evocar otras génesis de representación de la naturaleza en pintura de caballete. Así se pueden traer a colación el paisaje romántico y los paisajes flamencos.

En la exposición del pintor navarro, tercera cita del artista en esta institución, se reúnen las diversas contemplaciones que el autor realiza bajo su estética de horizontalidad infinita y colores susurrantes, de lugares ciertos y concretos. La peña de Unzué, Valdizarbe, Cantabria, Biarritz y lugares de Montevideo. Son un conjunto de visiones de quien encuentra en la preeminencia de la monumentalidad de la naturaleza sobre la presencia del hombre, un motivo sin límite para realizar un trabajo de recreación plástica de la inabarcable belleza de los paisajes.

Existen en la actualidad grupos de aficionados a caminar por la campiña y sentarse asombrados a observas paisajes desde lugares de estratégica belleza compositiva. Esta tribulación de paseante minucioso que vaga entre peñascos, brumas, amaneceres y puestas de sol, a lo largo de las cuatro estaciones del año, para observar los poderes de la naturaleza, era conocida especialmente en el romanticismo.

La figura del caminante, el wanderer, el flaneur, aquel que camina fascinado entre mares de nubes para conocer la fuerza de lo ignoto, lleva aparejadas otras sutilezas relacionadas a lo literario y a lo musical.

De igual modo que el pintor romántico, Caspar David Friedrich, se asocia con la música de Mendelssohn-Bartholdy y la literatura de Goethe. El pintor del siglo XXI, que vaga por lo natural entre visiones caracterizadas por la sublimación analítica del paisaje, pues Salaberri, esquematiza el paisaje con método esencialista, se puede asociar a la música sincopada de Johann Sebastian Bach, con sus creaciones para instrumento solo y a las lecturas atemporales de maestros de la palabra de asombrosa austeridad como Juan Benet.

En la historia de la vida de Friedrich, citan los biógrafos que en una etapa madura de su trabajo, expresaba el artista que “posiblemente sea un gran honor tener un gran público. Pero el honor es mucho mayor cuando uno dispone de un pequeño público selecto.” Esta forma de contemplación del paisaje desde el ojo sin párpado del artista contemporáneo, tiene en sí misma, aún cuando sea apreciado su talento por la generalidad, mucho de selecto.

Estos cuadros que representan imágenes de serenidad, invitan a una actitud contemplativa y pausada. Tienen la virtud de la sinestesia, la alquimia del color y la forma evoca sonidos y letras. Son visiones en la lejanía de perspectivas sólo abarcables con la ayuda de la distancia. Unos paisajes con ciertas dosis meditativas que invitan al resurgimiento anímico desde las composiciones geométricas y la armonía tonal.

Este acercamiento al paisaje, casi como metáfora sanatoria, encontró orígenes en un pintor redescubierto para todos por el Museo del Prado en una muestra del año 2007. El flamenco Joachim Patinir, pintor del siglo XVI contemporáneo del Bosco es a quién se puede considerar como el padre del género del paisaje. Patinir es enormemente atractivo por la poesía y el misterio de su visión de la naturaleza y es considerado como el primer pintor moderno especialista en la pintura del paisaje. Es muy conocida del autor flamenco, la tabla que representa a “Caronte cruzando la Laguna Estigia”. En ella la representación de la luz del cielo y su reflejo en el cerúleo reflejo de las aguas, se funden en un todo abstracto, tan sólo agitado a lo real por la presencia del barquero en primer plano. Con los cuadros de Pedro Salaberri ocurre algo semejante, y la presencia abstracta del conjunto de tonos sincréticos que reproducen un paisaje imaginario dotado de nombre y apellidos, por corresponder a un lugar cierto, se turba por el acento de un árbol, de una elevación, de un otero o una sombra principal.

Son pues obras de modernidad heredada de las vanguardias cubistas, pues en ellas como en algunos de los cuadros de los cubistas, se reconduce la realidad a esquemas básicos a coordenadas axiales. Tienen estas obras además, conocimiento de la realidad moderna de los paisajes flamencos y evocador homenaje al acto del paseo entre cumbre románticas, con cita específica al que deambula para reconocer paisajes del natural y reinventarlos con las posibilidades infinitas del pincel. Esta es una de las grandes bondades de la pintura, traer a la visión realidades ocultas sin la mano del pintor.

Una exposición tan deliciosa como una fuga musical, para disfrute sinestésico de todos los sentidos.

Román Padín Otero